na teraz
  • Apple
    4.12.2011
    4.12.2011
    Witam,
    moje pytanie dotyczy zapożyczeń z języka angielskiego. Załóżmy, że mamy słówko apple (nazwa firmy), czy poprawne będzie wymawianie tego słowa, w języku polskim, zgodnie z wymową języka angielskiego? Czy może powinniśmy mówić np. „Mam telefon firmy apla”? Z góry dziękuje za odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    C.K
  • biologia a fizyka
    26.04.2012
    26.04.2012
    Szanowni Państwo,
    pamiętam ze szkoły, iż w szkole podstawowej nauczycielka tłumaczyła akcentowanie wyrazów. Powiedziała, że w wyrazie biologia akcent pada na sylabę 3. od końca, że wszystkie wyrazy z -logia tak właśnie się akcentuje. Ale teraz znalazłam informację, że biologia, to 2. sylaba od końca… jak to jest?
    Bardzo dziękuję.
  • conditio czy condicio?
    4.07.2003
    4.07.2003
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie, która z łacińskich form oznaczających warunek konieczny jest poprawna: conditio sine qua non (taką pisownię znaleźć można w Nowym leksykonie PWN) czy condicio sine qua non (wersja przyjęta w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN). A może obie są poprawne?
    Podobne wątpliwości budzi pisownia słowa condicionalis (wg Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN) i conditionalis (wg Wielkiego słownika ortograficznego PWN) – czy również tutaj obie formy są poprawne i mamy po prostu do czynienia z „ewolucją” w zakresie filologii klasycznej (w różnych słownikach łacińsko-polskich na określenie polskiego warunku znalazłem obie formy: conditio i condicio). Jeśli poprawne są obie formy, może warto by to w kolejnych wydaniach słowników odnotować?
    Z pozdrowieniami
    Stanisław Danecki
  • dynks i DINKS
    1.02.2007
    1.02.2007
    1. 'Jakaś rzecz' to wg Słownika polszczyzny potocznej (Anusiewicz, Skawiński, PWN 1996) dyngs a. dings, a wg późniejszych słowników PWN (Wielki ortograficzny, 100 tys. potrzebnych słów, Wielki wyrazów obcych) – dinks a. dynks. Forma z pierwszego źródła wydaje mi się atrakcyjniejsza (i nie myli się z DINK, zob. dalej, p.2.). Skąd ta zmiana frontu i czy dings jest do obronienia?
    2. Czy (powszechne) pisanie Dinks zamiast ang. DINK ('Double Income, No Kids'; też jako DINKY) ma uzasadnienie? Skąd to s?
  • formy żeś / žes w języku polskim i czeskim
    29.03.2010
    29.03.2010
    Szanowni Państwo!
    W języku czeskim forma žes ma charakter zarówno potoczny, jak i archaiczny (czy też może: książkowy). Czy polskie żeś pozbawione jest tego drugiego nacechowania?
    Pozdrawiam,
    Grzegorz Korzeniowski
  • Funkcja a funkcjonalność
    13.11.2017
    13.11.2017
    Nawiązując do https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Funkcja-a-funkcjonalnosc;17099.html
    i teraz tak, rozumiem to, co Pani pisze, ale w świecie IT, gdy mówimy o systemie, który posiada pewne „możliwości operacyjne”, tłumaczone z angielskiego functionalities, to czy nazwałaby Pani je funkcjami? Z kolei w angielskim mamy słowo functions – jak by Pani to słowo przetłumaczyła?

    Ja myślę, że to się właśnie odmienia w stronę taką, że system IT posiada pewne funkcjonalności (możliwości operacyjne), a ogólnie funkcją tego systemu jest „coś tam ogólnego”. Przykład: Facebook posiada funkcjonalności feed-u, czatu i tworzenia galerii, a funkcją tego systemu jest umożliwienie ludziom komunikowania emocji, swoich historii i przeżyć.

    Czyż nie?
    Miłosz
  • gdzie są Karaiby?
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dziwna rzecz z tymi Karaibami. Nie ma takiego hasła w USJP ani w Polańskim, nie ma w Słowniku nazw własnych Jana Grzeni, starym ani nowym leksykonie PWN, nie ma w internetowych encyklopediach PWN-u i WIEM. Wszędzie są za to Karaibi (Karaibowie) jako plemię. I kiedy tak teraz sobie o tym myślę, to wymyśliłem, ze sformułowania typu perła Karaibów czy muzyka Karaibów mogą tworzyć dopełniacz od nazwy plemienia (Karaibowie), a niekoniecznie od nazwy regionu (Karaiby?). Nawet Federacja Wschodnich Karaibów, choć przyznam, że na siłę, też mogłaby obyć się bez mianownika Karaiby.
    Słowo Karaiby – z tego, co udało mi się znaleźć – występuje wewnątrz kilku haseł na stronach encyklopedii PWN oraz na stronach Wielkiej internetowej encyklopedii multimedialnej WIEM. Z kontekstów wynika, że raczej nie ma wątpliwości, że chodzi o mianownik w postaci Karaiby i że jest to określenie regionu. Tylko gdzie ten region jest i dlaczego słowa – jako samodzielnego hasła – nie ma w słownikach? Czyżby coś z nim było nie tak?
  • imiesłowowy równoważnik zdania
    16.11.2012
    16.11.2012
    Czy prawidłowe są następujące zdania:
    1. Uprawiając tę roślinę, możecie być narażeni na wizytę kretów.
    2. Upiekła ciasto, chcąc zrobić mu przyjemność.

    Ad. 1. Zdanie podrzędne jest zdaniem okolicznikowym czasu, więc jest zbudowane prawidłowo.
    Ad. 2. Czy nie jest tak, że czynności nie są jednoczesne? Przecież to, że chciała zrobić mu przyjemność, jest wcześniejsze niż to, że upiekła ciasto. Więc zdanie jest nieprawidłowe. Czy zdania przyczynowe mogą być wyrażane przy pomocy imiesłowów na -ąc?
  • jeden dzień naraz
    8.05.2020
    8.05.2020
    Szanowni Państwo,
    proszę o podpowiedź w kwestii pisowni wyrażenia jeden dzień naraz / na raz. Życie według powyższej zasady rozumiem w następujący sposób: nie wybiegaj myślami w przyszłość, skup się na tu i teraz. Jako poprawny nasuwa mi się więc zapis łączny – w każdym danym momencie (jednocześnie) mamy do dyspozycji tylko jeden dzień. Z moich poszukiwań w bazie Google’a wynika, że nie zgadza się ze mną raper Reno.
    Jaka jest Państwa opinia?
  • jeszcze o ęsi i am
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dzień dobry, to właściwie niezupełnie jest pytanie, bo odnosi się do odpowiedzi, której Pan M. Bańko udzielił osobie zainteresowanej słowami ęsi i am. Otóż słowa am używają tylko bardzo małe dzieci, dopiero uczące się mówić, bo DO NICH tak mówią opiekunowie. Am oznacza jedzenie, zarówno czynność, jak i to, co jest na talerzu. Najczęściej mówi się zachęcająco: „No, a teraz am, am (a teraz dam ci coś do zjedzenia, a teraz zjedz, a teraz otwórz buzię i pozwól, że wpakuję ci tam łyżeczkę z kaszką)” albo: „O, jakie dobre am, am (spójrz, jak to na talerzu apetycznie wygląda!)”.
    Ukłony dla całej Redakcji.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego